6 एप्रिल 1930 ला झाली होती दांडी यात्रेची सांगता

अतरंगी क्राउड चे सर्व लेख मिळवण्यासाठी फॉलो करा फेसबुक । ट्विटर

मीठाचा सत्याग्रह ही महात्मा गांधींनी सुरू केलेली एक मोठी चळवळ होती. 12 मार्च 1930 रोजी बापूंनी अहमदाबाद जवळील साबरमती आश्रम ते दांडी गावापर्यंत पदयात्रा काढली(Dandi Yatra). या यात्रेची सांगता 6 एप्रिल 1930 ला झाली. ब्रिटिश राजवटीच्या मीठावरील मक्तेदारीच्या विरोधात त्यांनी हा मोर्चा काढला.

हा मोर्चा अहिंसेने सुरू झाला होता, ब्रिटीश राजवटी विरूद्ध बंडखोरी झाल्याचा उद्रेक झाला. त्यावेळी चहा, कापड, मीठ यासारख्या गोष्टींवर ब्रिटीश राजवटीने आपली मक्तेदारी स्थापित केली होती. त्यावेळी भारतीयांना मीठ बनविण्याचा अधिकार नव्हता. आपल्या पूर्वजांना इंग्लंडहून येणाऱ्या मीठासाठी अनेक पटींनी अधिक पैसे द्यावे लागले. बापूंचा हा सत्याग्रह दांडी यात्रा म्हणूनही ओळखला जातो.

सत्याग्रहासाठी मीठ का?- Dandi Yatra

जेव्हा गांधीजींनी या चळवळीविषयी मित्रपक्षांना आपली योजना सांगितली तेव्हा त्यांचे निकटवर्तीय आणि सहयोगी देखील पूर्णपणे सहमत नव्हते. प्रत्येकाने सांगितले की सत्याग्रहात मीठ का असावे? बर्‍याच नेत्यांचा असा दावा होता की मीठ कराचा मुद्दा तितकासा महत्त्वाचा नाही आणि यामुळेच महत्त्वाच्या मुद्द्यांकडील लोकांचे लक्ष विचलित होईल.

तथापि, ठीक ठिकाणी असलेल्या लोकांनी दांडी यात्रेचे स्वागत केले, तेव्हा त्यांची भीती संपुष्टात आली. मीठ गांधीजींचे उत्तम प्रतीक ठरले. मीठ हा मानवी अन्नाचा एक महत्त्वाचा आणि मूलभूत भाग असल्याने गांधींनी मीठ कराचा मुद्दा उपस्थित करून इंग्रज राजवटीची नियमांची क्रूरता लोकांसमोर आणली.

हा सत्याग्रह अतिशय वेगळा होता

दांडी यात्रा काढणाऱ्या लोकांच्या हातात एकही फलक किंवा झेंडादेखील नव्हता. लोकांना जागरूक करण्यासाठी हा मोर्चाच एक शक्तिशाली माध्यम बनला. गांधीजींच्या या मोर्चाला प्रेसचे उत्तम कव्हरेज मिळाले,ज्याने संपूर्ण देशात स्वातंत्र्याची लहर उठविली.

या सत्याग्रहामुळे ब्रिटीश सरकार हादरले आणि जगात या यात्रेची उत्सुकता निर्माण झाली. गांधीजींनंतर देशभरातील लोक मीठ बनवू लागले. या काळात गांधींच्या अटकेमुळे लोकांना रस्त्यावर उतरण्यास भाग पाडले. यानंतर येत्या काही महिन्यांत मोठया प्रमाणात अटक सत्र सुरू झाले .

संपूर्ण देश एक झाला

भारतीय समुद्रकिनारयांवर मीठ सहज बनवता येतं, पण कोणत्याही भारतीयांना मीठ बनविण्याची परवानगी नव्हती. या प्रकरणाने देशातील जाती, राज्य, वंश आणि भाषेच्या सर्व भिंती तोडल्या. आपल्या भारतीय कुटुंबासाठी पोट भरण्यासाठी धडपड करणाऱ्यां भारतीय महिलांसाठीही हा एक शक्तिशाली मुद्दा होता.

गांधीजींच्या नेतृत्वाखालील 240 मैलांचा प्रवास करून दांडी यात्रा(Dandi Yatra) दांडीच्या समुद्र किनाऱ्यावर 6 एप्रिल ला पोहोचली, तीथे त्यांनी जाहीरपणे मीठ बनवून मिठाचे सर्व कायदे मोडले होते – यावेळी उन्हात समुद्राच्या किनार्यावरील नैसर्गिक मीठ उचलले .यावेळी अनुयायांनी ही मीठ उचलले.

हे अतरंगी सुद्धा वाचा

• छत्रपती शिवाजी महाराजांनी केलेली सर्जिकल स्ट्राईक
• शिवाजी महाराजांना विषबाधा झाली होती का?
• गीत रामायणा बद्दल काही रंजक गोष्टी
• रामानंद सागर रामायणातल्या ४ गोष्टी ज्या वाल्मिकी रामायणात नाही सापडणार

लेख आवडल्यास नक्की शेअर करा आणि आपल्या प्रतिक्रिया द्या

असेच अतरंगी लेख वाचण्यासाठी आम्हाला फॉलो करा फेसबुक आणि ट्विटर वर